Thông thường vào ngày mùng 3 Tết, nhiều nơi sẽ tổ chức lễ hóa vàng để tiễn ông bà tổ tiên về âm cảnh sau 3 ngày ăn Tết cùng con cháu. Cúng mùng 3 Tết là một nghi thức tâm linh vô cùng quan trọng vì thế cần chuẩn bị chỉn chu và đầy đủ. Đây không chỉ là dịp thể hiện lòng tôn kính và còn cầu mong ông bà tổ tiên phù hộ cho một năm may mắn. Sau đây, Shopee Blog sẽ hướng dẫn bạn cách cúng mùng 3 Tết chi tiết ở bài viết sau.
Ý nghĩa cúng mùng 3 Tết
Cúng mùng 3 Tết hay còn gọi là cúng lễ hóa vàng nhằm tiễn ông bà tổ tiên về âm ảnh sau những ngày Tết. Đây là một nét văn hóa truyền thống lâu đời của người Việt Nam và là nghi thức không thể thiếu trong Tết Nguyên Đán. Lễ hóa vàng không chỉ thể hiện sự tôn kính, biết ơn ông bà tổ tiên mà còn cầu mong ông bà phù hộ cho gia đình một năm mới thịnh vượng, may mắn.
Tùy vào tập tục, văn hóa địa phương mà sẽ có nhiều nơi thực hiện lễ hóa vàng vào mùng 4 hoặc mùng 7 Tết. Tuy nhiên, hầu hết mùng 3 là ngày tốt để thực hiện lễ hóa vàng và khai hạ bàn thờ. Gia chủ sẽ phải chuẩn bị đầy đủ mâm cúng, văn khấn và lễ vật để tiến hành nghi thức. Sau đó, gia chủ sẽ tiến hành hóa vàng, đồ của gia thần thì hóa trước, đồ của ông bà tổ tiên thì hóa sau. Lễ hóa vàng sẽ là sự chứng giám cho lòng thành kính của gia chủ. Ngoài ra, nơi hóa vàng nên có một cây mía dài với ý nghĩa làm gậy để linh hồn mang tiền, vàng về cõi âm.
Mâm cúng mùng 3 Tết
Tùy vào phong tục, văn hóa vùng miền cũng như điều kiện kinh tế gia đình, bạn có thể chuẩn bị một mâm cỗ với những lễ vật theo gợi ý sau:
- Một mâm cơm cúng mùng 3 mặn bao gồm: Rượu, thịt, bánh chưng, bánh tét, canh…
- Một con gà luộc
- Trầu cau, thuốc lá
- Tiền âm phủ, vàng mã mỗi loại một lượng nhỏ
- Mâm ngũ quả
- Hoa tươi
- Hương, đèn
- Các loại bánh, kẹo
- 2 cây mía dài
Với mâm cỗ mặn, bạn có thể tùy chỉnh với các món quen thuộc trong nhà như sử dụng thịt kho trứng, thịt luộc, thịt kho nước dừa,… Ngoài ra, bạn có thể bổ sung thêm các dĩa nem rán, giò, chả, dưa, kiệu ăn kèm để mâm cỗ đầy đặn, đa dạng. Những món ăn này cũng sẽ tượng trưng cho sự tài lộc trong năm mới. Các món ăn phải được đặt lên dĩa gọn gàng, sạch sẽ, thể hiện sự trang nghiêm và chỉn chu. Bạn có thể tham khảo gợi ý bày mâm cỗ cho ba miền như sau:
- Mâm cúng mùng 3 Tết miền Bắc: Mâm mặn gồm có bánh chưng, thịt kho, thịt luộc, gà luộc, nem rán, giò chả, canh, rượu; Mâm trái cây; hương, hoa, bánh kẹo, mứt; trầu cau; 2 cây mía.
- Mâm cúng mùng 3 Tết miền Trung: Mâm mặn gồm có bánh chưng, bánh tét, món dưa muối, chả ram, thịt heo ngâm nước mắm, thịt bò, tré, nem; Mâm ngũ quả, hoa, trầu cau và vàng mã.
- Mâm cúng mùng 3 Tết miền Nam: Mâm mặn gồm có thịt kho nước dừa, kèm theo dưa món, dưa giá, củ kiệu, bánh tét và khổ qua hầm; Mâm ngũ quả, hoa, trầu cau, bánh kẹo và vàng mã.
Với lễ cúng mùng 3 Tết, con gà là lễ vật quan trọng nhất. Con gà tượng trung cho 5 đức tính của người Việt là Văn – Võ – Dũng cảm – Nhân hậu – Trung tín. Đồng thời, gà luộc còn mang ý nghĩa về một khởi đầu may mắn, cho một năm thuận lợi, thịnh vượng. Vì thế, bạn hãy chọn một con gà trống to, khỏe, không nên chọn con đã bị thiến hoặc bị bệnh. Gà phải được bày trên dĩa to, đặt chính giữa, đầy đủ tiết, lòng và các bộ phận khác. Ngoài ra, cũng nên ưu tiên chọn gà có cặp chân và dáng đẹp.
Hoa đặt trên mâm cỗ bắt buộc phải là hoa tươi, không được là hoa giả vì sẽ không thể hiện được lòng tôn kính và có ý nghĩa không tốt về tài lộc. Trên mâm cúng cũng nên có bánh chưng hoặc bánh tét để tượng trưng cho sự vuông tròn của trời đất, tạo nên hương vị đặc trưng cho mâm cúng Tết.
>> Xem thêm: Gợi ý các loại hoa Tết rực rỡ mang lại may mắn, tài lộc
Văn khấn hóa vàng mùng 3 Tết
Khi đốt vàng mã và thực hiện nghi thức hóa vàng, bạn hãy thành tâm đọc đoạn văn khấn mùng 3 tết 2024 sau để cầu ông bà tổ tiên phù hộ cho cả gia đình:
“Nam mô A Di Đà Phật (khấn lại 3 lần)
Con kính lạy chín phương trời và mười phương chư Phật cùng chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng thiên, Long mạch, Hậu thổ, Táo quân và chư vị tôn thần.
Con kính lạy Ngài Đương niên hành khiển và Ngài Bản cảnh Thành hoàng, cùng với các Ngài Thổ địa, Long mạch, Táo quân tôn thần.
Con kính lạy cụ tổ tỷ, tổ khảo, nội ngoại tiên linh.
Hôm nay nhằm ngày… tháng… năm…
Chúng con là… tuổi…
Hiện cư ngụ tại…
Chúng con thành tâm sửa biện hương hoa phẩm vật, phù tửu lễ nghi, cung bày trước án. Kính cẩn thưa trình: Tiệc xuân đã mãn, Nguyên đán đã qua, nay xin thiêu hóa kim ngân, lễ tạ tôn thần, rước tiễn âm linh trở về âm cảnh.
Kính xin lưu phúc, lưu ân, phù hộ độ trì mọi chỗ tốt lành, dương cơ âm trạch, con cháu được bách sự như ý, vạn sự bình an, tài lộc song toàn, gia đạo hưng vượng.
Lòng thành kính cẩn, lễ bạc tiến dâng, lượng cả xét soi, cúi xin chứng giám.
Nam mô A Di Đà Phật (khấn lại 3 lần)”
Cách cúng mùng 3 Tết chuẩn xác
Giờ cúng mùng 3 Tết
Thông thường, sẽ có 2 giờ đẹp cho bài cúng mùng 3 Tết đó là từ 23h đến 1h (Canh Tý) và từ 1h đến 3h (Tân Sửu). Ngoài ra, tùy theo phong tục tập quán, tuổi phong thủy của gia chủ mà có thể linh hoạt lựa chọn các giờ cúng khác. Tuy nhiên nên cúng trong buổi sáng, tránh để quá trưa mới làm lễ.
Cách bày mâm cỗ khi cúng
Với lễ hóa vàng, bạn có thể cúng mùng 3 trong nhà hay ngoài sân đều được. Nếu bạn chuẩn bị bài cúng mùng 3 Tết trong nhà, trên bàn thờ thì hãy đặt đầu con gà quay về phía bát hương với tư thế miệng há, chân quỳ, cánh duỗi với ý nghĩa gà chịu chầu.
Nếu bạn chuẩn bị bài cúng mùng 3 Tết ngoài trời, nhớ đặt gà lên dĩa to, mỏ ngậm hoa hồng đỏ, tiết và lòng đặt dưới bụng gà. Ngoài ra, nên đặt dĩa gà hướng ra ngoài đường nhằm đón quan Hành khiển cai quan năm mới đi qua, mang ý nghĩa mặt trời chiếu vào nhà.
Ngoài ra, ở bàn thờ hoặc quanh mâm cỗ, bạn cũng nên trang trí thêm các loại hoa, cây cảnh và đèn để thêm phần trang trọng, mang không khí Tết. Dĩa gà luộc ở ngay chính giữa, xung quanh là các món mặn, hai bên đặt bình hoa là cách xếp mâm cúng cơ bản, đơn giản nhất.
>> Xem thêm: 11+ cách trang trí tiểu cảnh Tết 2024 ấn tượng, độc đáo
Cách thực hiện lễ hóa vàng mùng 3 Tết
Sau khi cúng xong, gia chủ tiếp tục đem tiền, vàng,… đi hóa vàng để tạ tổ tiên, gia thần. Bạn nên chọn một góc sân sạch sẽ để tiến hành lễ. Trong đó đốt tiền vàng trước, đồ dùng sau, đồ của gia thần đốt trước, đồ của tổ tiên đốt sau. Nếu nhà có người mới mất thì phải đốt hóa vàng riêng.
Sau đó, gia chủ sẽ vái ba vái, đọc văn khấn bài cúng đưa ông bà mùng 3 Tết để phù hộ cho con cháu. Sau khi hoàn thành lễ, hãy xin phép gia tiên để được thu lộc và chia vật phẩm cho con cháu. Đừng quên ở nơi hóa vàng nên đặt hai cây mía để làm gậy cho linh hồn gánh đồ về cõi âm.
Và vừa rồi là cách cúng mùng 3 Tết vô cùng chi tiết và chính xác. Hy vọng rằng thông qua bài viết trên từ Shopee Blog, bạn có thể dễ dàng thực hiện nghi lễ hóa vàng trong dịp Tết này. Đừng quên theo dõi Shopee Blog để cập nhật thêm nhiều thông tin về góc bói toán và tử vi. Ngoài ra, Shopee còn có rất nhiều chương trình ưu đãi khuyến mãi lớn để bạn mua sắm Tết đó, vậy nên đừng bỏ lỡ nhé!
>> Xem thêm: Các ngày cúng Tết quan trọng để cầu chúc cả năm bình an