Từ lâu gạo lứt (gạo lức, gạo lật) được xem là một nguyên liệu quý, giàu dinh dưỡng và không thể thiếu trong thực đơn hàng ngày, đặc biệt là của nhiều người đang có ý định giảm cân. Ngoài ra, công dụng của gạo lứt giúp cải thiện sức khỏe tim mạch, ngăn ngừa các bệnh xương khớp, nuôi dưỡng làn da từ sâu bên trong và kiểm soát nồng độ đường huyết.
Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về công dụng của gạo lứt nói chung và những món ăn chế biến từ gạo lức nói riêng.
Gạo lứt là gì ?
Gạo lứt là dạng gạo còn lớp cám bên ngoài sau khi bỏ vỏ trấu và thường có màu nâu đỏ. Trên thực tế gạo lứt và gạo trắng thường ăn là một, bởi chỉ cần xay kĩ hơn thì gạo lứt sẽ có màu trắng. So với gạo trắng, gạo lứt có giá trị dinh dưỡng dồi dào và đem lại nhiều lợi ích đối với sức khỏe.
Các loại gạo lứt ?
- Gạo lứt đỏ: Gạo lứt đỏ có màu nâu đỏ hoặc đỏ hồng, được trồng bằng phương pháp hữu cơ và không sử dụng thuốc trừ sâu.Gạo lức đỏ được dùng trong các thực đơn chay và ăn kiêng.
- Gạo lứt đen: So với gạo lứt đỏ, gạo lứt đen ít được sử dụng hơn. Tuy nhiên thành phần dinh dưỡng trong gạo lứt đen rất dồi dào, không chỉ có tác dụng bồi bổ sức khỏe mà còn hỗ trợ điều trị các bệnh lý mãn tính.
- Gạo lứt nếp: Gạo lứt nếp thực chất là gạo nếp chỉ mới được bỏ vỏ trấu. Khác với gạo lứt thông thường, gạo lứt nếp chứa hàm lượng tinh bột và năng lượng cao. Hơn nữa gạo lứt nếp có độ dẻo và thơm nhất định, thích hợp với những người gầy yếu và ăn uống kém.
- Gạo lứt tẻ: Gạo lứt tẻ là gạo còn nguyên cám của gạo tẻ (gạo trắng thông thường). Với những người không có nhu cầu giảm hoặc giảm cân có thể sử dụng gạo lứt tẻ để gia tăng giá trị dinh dưỡng và bồi bổ sức khỏe.
Công dụng của gạo lứt là gì ?
1. Cải thiện sức khỏe và ngăn ngừa các bệnh xương khớp
Các chuyên gia cho biết, thường xuyên ăn gạo lứt có tác dụng cải thiện sức khỏe và làm giảm nguy cơ mắc các bệnh xương khớp mãn tính. Bởi loại ngũ cốc này chứa hàm lượng mangan cao, 100g gạo lứt có thể cung cấp đến 88% nhu cầu mangan mà cơ thể cần trong một ngày.
Hơn nữa gạo lứt còn chứa canxi, kẽm, sắt và phốt pho, các khoáng chất này có thể làm tăng mật độ xương, ngăn ngừa thoái hóa và bảo vệ mô sụn khỏi tác động tiêu cực của gốc tự do
2. Giảm cholesterol và phòng ngừa bệnh tim mạch
Một số chất dinh dưỡng có trong gạo lứt như chất xơ, carotenoid, phytosterol, acid omega 3 và inositol hexaphosphate đều có vai trò rất quan trọng trong việc phòng chống sự ngưng kết các tiểu huyết cầu và làm giảm hàm lượng cholesterol và triglyceride.
Các vai trò này và những cơ chế đồng hợp khác đã được thể hiện rõ ở chỗ:
- Làm giảm việc hấp thụ chất béo và cholesterol.
- Tăng tỷ lệ bài tiết chất béo, cholesterol và acid mật.
- Làm giảm áp suất máu và triglyceride.
- Ngăn ngừa việc ngưng kết tiểu huyết cầu.
3. Gạo lứt – Thực phẩm tốt cho bệnh nhân tiểu đường
Công dụng của gạo lứt thể hiện ở việc chứa hàm lượng đường, tinh bột, chất béo thấp và gần như không ảnh hưởng đến nồng độ insulin (chất chuyển hóa đường trong cơ thể) và đường huyết. Vì vậy thay thế gạo lứt cho các loại ngũ cốc thông thường có thể hỗ trợ bệnh nhân tiểu đường kiểm soát triệu chứng và các biến chứng nguy hiểm.
Ngoài ra một nghiên cứu được thực hiện trên 50 bệnh nhân tiểu đường cho thấy, 25 bệnh nhân tiêu thụ 2 bữa ăn từ gạo lứt/ ngày có hàm lượng đường huyết giảm đáng kể so với 25 bệnh nhân sử dụng gạo trắng.
4. Giảm nguy cơ của một số bệnh ung thư
Polyphenol và tocotrienol trong gạo lứt đều có tác dụng kìm hãm các enzyme vi thể pha 1. Chúng có tác dụng kìm hãm việc sinh sản nhanh các tế bào bất bình thường. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh mối liên quan hết sức mật thiết giữa việc cung cấp chất xơ cao trong chế độ ăn uống và việc giảm nguy cơ các bệnh ung thư ruột kết, ung thư vú.
Chất xơ cản trở việc phát triển các khối u bằng cách kết hợp với estrogen ở trong đường ruột và ngăn ngừa nó không bị tái hấp thụ ở trong dòng máu. IP6 trong gạo lứt có hoạt tính chống ung thư rõ ràng và ngăn ngừa việc phát triển tế bào khối u trong ung thư đường ruột và ung thư gan.
Một số món ăn chế biến từ gạo lứt
- Trà gạo lứt rang – Giúp giảm mỡ bụng, chân tay cho phụ nữ sau sinh mà còn hỗ trợ tăng tiết sữa hiệu quả
- Gạo lứt muối vừng – Giúp giảm cân nhanh chóng vừa an toàn mà mang lại hiệu quả cao
- Sữa gạo lứt – Giúp phong phú thực đơn hàng ngày và hỗ trợ tim mạch tốt đặc biệt là cho người cao tuổi
- Bún gạo lứt – Kết hợp với rau củ quả và thịt trắng giúp tạo ra một bữa ăn giàu chất dinh dưỡng và vẫn giữ được vóc dáng cân đối cho cơ thể
Như vậy qua bài viết này, các bạn sẽ có được cái nhìn đúng đắn về tác dụng của gạo lứt. Ngoài ra, bạn cũng tránh lạm dụng việc sử dụng quá nhiều gạo lứt vào bữa ăn của mình. Hãy cân bằng thực phẩm và các chất dinh dưỡng để có được sức khỏe tráng kiện.
